صنعت فولاد به عنوان یکی از صنایع مهم کشور که در بسیاری از صنایع وابسته نقش کلیدی دارد. از آنجایی که این صنعت یکی از صنعت‌های بزرگ کشور محسوب می‌شود از نظر اشتغال‌زایی و رونق تولید نقش بسزایی در اقتصاد کشور دارد.
افزایش تولید فولاد نه‌تنها منجر به رونق اقتصادی و رفع نیازهای سایر صنایع می‌شود؛ بلکه رشد صادرات و ارزآوری در کشور را به همراه خواهد داشت. صادرات فولاد ایران شامل تمام مقاطع میانی مثل شمش و بیلت و محصولات نهایی مثل تیرآهن و میلگرد می‌شود.
صادرات ۱۱.۶ میلیون تن آهن و فولاد در سال گذشته
انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در گزارشی حجم و ارزش صادرات ۱۱ماهه سال گذشته زنجیره فولاد کشور را منتشر کرد که نشانگر رشد ۲۰ درصدی ارزش صادراتی زنجیره فولاد (معادل تقریبی ۱.۲ میلیارد دلار) بود.
صادرات حدود ۲۷ میلیون تن از محصولات زنجیره فولاد (جهش ۶۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته) به کمک کنسانتره و گندله سنگ آهن از دیگر دستاوردهای این صنعت در سال گذشته بود.
همچنین افزایش ۶.۸ درصدی حجم (تناژ) صادرات فولاد میانی به لطف جهش حدود ۳۰ درصدی حجم صادرات اسلب، افزایش ۶.۷ درصدی حجم صادرات میلگرد و رشد حدود ۸۰۰ درصدی (۹ برابر شدن) حجم صادرات کنسانتره سنگ آهن به ثبت رسید.
ایران پرچمدار رشد تولید فولاد در میان ۱۰ کشور برتر
انجمن جهانی فولاد ایران در جدیدترین گزارش خود فهرست ۱۰ کشور برتر تولیدکننده فولاد را اعلام کرد که بر این اساس، ایران بالاترین رشد تولید فولاد خام را طی نخستین ماه ۲۰۲۴ میلادی با ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن در میان این کشورها با ۳۹.۳ درصد ثبت کرد.
طبق این گزارش، ایران در رتبه نهم از بیشترین تولیدکنندگان فولاد قرار گرفت.
بر اساس این گزارش، ۱۰ کشور برتر تولیدکننده فولاد خام در ماه ژانویه ۲۰۲۴ به ترتیب شامل چین (۷۷.۲ میلیون تن، کاهش ۶.۹ درصدی)، هند (۱۲.۵ میلیون تن، افزایش ۷.۳ درصدی)، ژاپن (۷.۳ میلیون تن، افزایش ۶ دهم درصدی)، آمریکا (۶.۸ میلیون تن، کاهش ۳ دهم درصدی)، روسیه (۶.۲ میلیون تن، افزایش ۱.۲ درصدی)، کره جنوبی (۵.۷ میلیون تن، افزایش ۱.۵ درصدی)، ترکیه (۳.۲ میلیون تن، افزایش ۲۴.۷ درصدی)، آلمان (۲.۹ میلیون تن، کاهش ۹ دهم درصدی)، ایران (۲.۶ میلیون تن، افزایش ۳۹.۳ درصدی) و برزیل (۲.۵ میلیون تن، کاهش ۷.۲ درصدی) است.
رشد ۵.۸ درصدی تولید فولاد در سال ۱۴۰۲
انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گزارشی از وضعیت تولید فولاد در ۱۱ماهه سال ۱۴۰۲ را منتشر کرد بر اساس این گزارش، تولید فولاد میانی این مدت نسبت به دوره مشابه سال ۱۴۰۱ افزایش ۵.۸ درصدی و تولید آهن اسفنجی افزایش ۸.۸ درصدی داشته است.
تولید فولاد میانی (بیلت و بلوم و اسلب) در ۱۱ ماه سال گذشته به ۲۹ میلیون و ۳۳۴ هزار تن رسید. از این مقدار، ۱۸ میلیون و ۴۵۲ هزار تن سهم تولید بیلت و بلوم و ۱۰ میلیون و ۸۸۲ هزار تن سهم تولید اسلب بوده است. تولید بیلت و بلوم افزایش ۹.۲ درصدی داشته و تولید اسلب هم ۰.۷ درصد افزایش داشته است.
طبق این گزارش، رشد تولید مقاطع تخت فولادی منفی ۰.۱ درصد و رشد تولید مقاطع طویل هم فولادی منفی ۱.۹ درصد اعلام شده است.
همچنین بررسی روند تحلیلی این گزارش نشان می‌دهد که تولید مقاطع تخت ۸ میلیون و ۳۲۷ هزار تن بوده که ۷ میلیون و ۸۹۸ هزار تن سهم ورق گرم، ۲ میلیون ۱۶۶ هزار تن هزار تن سهم ورق سرد و ۱ میلیون ۵۳۹ هزار تن سهم ورق پوشش‌دار بوده است. تولید ورق گرم کاهش ۱.۸ درصدی، تولید ورق سرد کاهش ۱.۹ درصدی و تولید ورق پوشش‌دار افزایش ۸.۸ درصدی داشته است.
تولید تیرآهن در ۱۱ ماه سال گذشته با افزایش ۲.۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۱ به یک میلیون و ۲۰۹ هزار تن رسیده است و تولید میلگرد هم با ۱.۹ درصد کاهش به ۹ میلیون و ۵۳۸ هزار تن رسید. در همین مدت تولید نبشی، ناودانی و سایر مقاطع طویل فولادی با کاهش ۹.۳ درصدی همراه بوده است.
بر اساس این گزارش که از سوی انجمن تولیدکنندگان فولاد منتشر شده است، تولید آهن اسفنجی با افزایش ۸.۸ درصدی به ۳۱ میلیون و ۴۶۶ هزار تن و تولید گندله نیز با افزایش ۶.۶ درصدی به ۵۳ میلیون و ۱۹۹ هزار تن رسید.
سرمایه‌گذاری ۴ میلیارد یورویی برای افزایش حجم تولید فولاد
سال گذشته با حضور رئیس‌جمهور در راستای ارتقای تولید و صادرات، چهار طرح فولادی در استان خوزستان مورد بهره‌برداری قرار گرفت، این طرح‌ها نه‌تنها به افزایش حجم تولید منجر شد؛ بلکه برای حدود چهار هزار نفر اشتغال‌زایی ایجاد کرد که بیشترین حجم اشتغال را به خود اختصاص داده است. ضمن اینکه راه‌اندازی این طرح‌ها، اقتصاد محلی را تحریک کرده و با اشتغال‌زایی افراد بومی‌به افزایش درآمد و سطح استانداردهای زندگی کمک می‌کند.
در راستای توسعه تولید و افزایش حجم صادرات برای چهار طرح فولادی در استان خوزستان از جمله طرح‌های فاز دوم کارخانه فولاد جهان آرا، فاز توسعه کارخانه فولاد شادگان، طرح کارخانه فولاد آتیه خاورمیانه و طرح مگامدول آهن اسفنجی (زمزم) بیش از چهار میلیارد یورو سرمایه‌گذاری شد.
طرح فولاد آتیه خاورمیانه اهواز، با ظرفیت تولید ۶۰۰ هزار تن، توسط بخش خصوصی و با همکاری اداره کل صنعت، معدن و تجارت خوزستان اجرا شد، محصول تولیدی این طرح، ورق‌های فولادی گرم است که ارزش سرمایه‌گذاری در این طرح ۵۰ هزار میلیارد ریال است. اجرای این طرح، برای یک هزار نفر اشتغال‌زایی کرده است.
مجتمع فولاد شادگان یکی از هشت طرح مطالعات جامع فولاد کشور در راستای توسعه اشتغال در منطقه محروم شادگان در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی این شهرستان در سال ۱۳۸۲ موردمطالعه و بررسی قرار گرفت. فاز توسعه فولاد شادگان با تولید ۸۰۰ هزار تن شمش فولادی سال گذشته با حضور رئیس‌جمهور به بهره‌برداری رسید.
فاز دوم کارخانه فولاد جهان آرا با سرمایه‌گذاری ۸۰ هزار میلیارد ریال از دیگر طرح‌های فولادی بود این مجتمع فولاد جهان آرا اروند در ۱۰ فاز طراحی شده است. علاوه بر سه فاز تولید تخته‌های فولادی یک واحد گندله‌سازی پنج میلیون تنی سه ماژول احیا و سه واحد نورد نیز در آن احداث خواهد شد. از دوم این کارخانه با ظرفیت ۱۲۰۰ هزار تن ورق‌های عریض فولادی و با سرمایه‌گذاری ۸۰ هزار سال گذشته به بهره‌برداری رسید.
طرح مگامدول آهن اسفنجی (زمزم ۳) از دیگر طرح‌های توسعه‌ای فولاد است این طرح با هدف تامین کمبود آهن اسفنجی مورد نیاز، برای ایجاد پایداری تولید فعلی و توسعه‌های آتی شرکت فولاد خوزستان تعریف و در حال اجراست. از محل تفاوت سود حاصل از تولید در این کارخانه به جای خرید آهن اسفنجی، حدود سه هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان صرفه‌جویی سالیانه حاصل خواهد شد. ضمن اینکه این طرح دارای بالاترین ظرفیت تولید آهن اسفنجی با کیفیت مناسب در بین طرح‌های مشابه اجرا شده در کشور است.
همچنین به دلیل عملیات ساخت و نصب تجهیزات این پروژه حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر به صورت مستقیم و حدود یک هزار و ۵۰۰ نفر به صورت غیر مستقیم مشغول به کار هستند که پس از بهره‌برداری از این مگاپروژه برای حدود ۲۰۰ نفر به صورت مستقیم و ۸۰۰ نفر به صورت غیر مستقیم، اشتغال پایدار ایجاد شد.
منبع : خبر گزارى جمهورى اسلامى " ایرنا "